Opiekun dziecka, na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego, ma 6 miesięcy od chwili złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku we własnym imieniu. Z praktyki wynika, iż czas oczekiwania na prawomocną zgodę sądu wynosi nawet kilka miesięcy, a zatem pojawiała się obawa, iż opiekun nie zdąży odrzucić spadku w odpowiednim terminie. Złożyłem oświadczenie o odrzuceniu spadku po mojej mamie. Teraz spadek przeszedł na moje dzieci. Jaki mam czas na złożenie oświadczenia na odrzucenie spadku w ich imieniu? Muszę przecież jeszcze uzyskać zgodę sądu opiekuńczego. Termin wynosi 6 miesięcy od złożenia przez Ciebie oświadczenia o odrzuceniu spadku. W. w W. wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego dziecka, polegającej na odrzuceniu w imieniu syna spadku po zmarłym D. G.. W uzasadnieniu matka dziecka wskazała, że chcąc uchronić małoletniego syna zamierza odrzucić spadek. Na rozprawie w dniu 2.06.2014 r. Pamiętaj, że w niektórych przypadkach do złożenia oświadczenia w imieniu dziecka konieczne jest dodatkowo uzyskanie zezwolenia sądu opiekuńczego, na przykład gdy: rodzice nie porozumieli się co do odrzucenia spadku w imieniu dziecka; spadku nie odrzucają inni zstępni rodziców tego dziecka (np. pełnoletnie rodzeństwo dziecka). Powołani do spadku z mocy ustawy. 6-miesięczny termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Odrzucenie spadku po ojcu przed notariuszem za granicą. Wnioskiem o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka. 5) tytuł wniosku: Wniosek o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu dziecka małoletniego; 6) określenie we wniosku tego o co wnosimy; 7) uzasadnienie wniosku, czyli opisanie czynności prawnej, której wniosek dotyczy oraz wskazanie powodów, dla których wyrażenie przez sąd zgody na odrzucenie spadku po zmarłej w imieniu dziecka Wniosek o odrzucenie spadku w imieniu małoletniego Małoletnie dziecko, pomimo braku pełnej zdolności do czynności prawnej, może być spadkobiercą. Jeśli spadek obciążony jest długami, warto rozważyć to, czy z perspektywy ochrony interesów dziecka, odrzucenie takiego spadku przez małoletniego nie będzie rozwiązaniem korzystniejszym. Kiedy złożyć wniosek w imieniu dziecka. Zmiana polega na tym, że jeżeli rodzic lub rodzice wcześniej sami odrzucili spadek, to będą mogli bez zgody sądu odrzucić ten spadek za swoje Co do zasady bieg terminu (6-miesięcznego) na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka zaczyna się od dnia, w którym jego przedstawiciel ustawowy (rodzic) dowiedział się o tytule powołania do spadku małoletniego dziecka tj. od dnia, w którym złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku we własnym imieniu. Termin 6 miesięcy to tzw. termin zawity, co w praktyce oznacza, że jego upływ oznacza utratę uprawnienia rodzica do odrzucenia spadku w imieniu dziecka. W praktyce jednak rozpoznanie przez sąd opiekuńczy wniosku rodzica o zezwolenie na odrzucenie spadku za dziecko może wykroczyć poza ten termin. g7e4wR6. Gdzie załatwisz sprawę? Oświadczenie o odrzuceniu spadku, o przyjęciu spadku wprost lub o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza możesz złożyć we właściwym terytorialnie urzędzie konsularnym RP. Konsul potwierdzi własnoręczność podpisu spadkobiercy pod oświadczeniem o odrzuceniu lub o przyjęciu spadku. Aby oświadczenie było skuteczne, musisz je jeszcze przedłożyć w sądzie spadku – czyli sądzie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy – w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedziałeś się, że możesz przyjąć lub odrzucić spadek. Czy musisz składać dokumenty osobiście? Tak, dokumenty musisz złożyć osobiście. Jak umówisz się na spotkanie? Na wizytę umów się za pomocą systemu e-konsulat. Jakie dokumenty musisz złożyć? ważny paszport lub dowód osobisty, oświadczenie o odrzuceniu lub przyjęciu spadku – pamiętaj, że podpis musisz złożyć w obecności konsula. Pamiętaj, że do złożenia oświadczenia w imieniu dziecka konieczne jest dodatkowo uzyskanie zezwolenia sądu opiekuńczego, ponieważ jest to czynność przekraczająca zwykły zarząd majątkiem dziecka. Wniosek o udzielenie zezwolenia rodzic składa do właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka sądu opiekuńczego. Przykładowe wzory oświadczeń znajdziesz na dole strony: Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku – wzór ma charakter przykładowy, może być modyfikowany, Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego – wzór ma charakter przykładowy, może być modyfikowany. Ile zapłacisz? Opłata wynosi 30,00 EUR. Opłata pobierana jest w gotówce. Konsulaty Generalne RP w Kolonii i Monachium akceptują płatności kartą. Jaki jest termin realizacji? Poświadczenie podpisu pod oświadczeniem uzyskasz w czasie wizyty w konsulacie. Jak odbierzesz dokumenty? Osobiście. Możesz też zawnioskować o doręczenie dokumentów pocztą, jeżeli pokryjesz koszt przesyłki. Jak możesz się odwołać? W przypadku odmowy wykonania czynności, konsul wyda postanowienie, na które możesz wnieść w terminie 7 dni zażalenie do Ministra Spraw Zagranicznych. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem konsula, który wydał postanowienie. Najczęściej zadawane pytania Co oznacza złożenie poszczególnych oświadczeń? Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku skutkuje brakiem odpowiedzialności za długi spadkowe oraz pozbawieniem roszczeń do wszelkich aktywów pozostawionych przez spadkodawcę. Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku, a w jego miejsce wstępują jego spadkobiercy. Złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku wprost skutkuje pełną odpowiedzialnością za długi spadkowe, jak również możliwością zgłoszenia roszczenia do aktywów, w zakresie przysługującego spadkobiercy udziału. Złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe do wysokości aktywów. Co się stanie, jeśli nie złożę żadnego oświadczenia spadkowego? Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami Kodeksu cywilnego, jeżeli spadkobierca nie złoży w ustawowym terminie żadnego oświadczenia spadkowego, oznaczać to będzie przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – tzn. z ograniczeniem odpowiedzialności za długi do wysokości aktywów spadkowych. Złożyłem oświadczenie o odrzuceniu spadku po mojej mamie. Teraz spadek przeszedł na moje dzieci. Jaki mam czas na złożenie oświadczenia na odrzucenie spadku w ich imieniu? Muszę przecież jeszcze uzyskać zgodę sądu opiekuńczego. Termin wynosi 6 miesięcy od złożenia przez Ciebie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Niemniej zgodnie z orzecznictwem polskiego Sądu Najwyższego (postanowienia z 28 maja i 24 września 2015 roku, wydane w sprawach III CSK 352/14 oraz V CSK 686/14) samo złożenie do polskiego sądu opiekuńczego (w terminie wspomnianych 6 miesięcy) wniosku o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego powoduje, że bieg tego terminu zostaje przerwany. Następnie termin ten biegnie od nowa po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu opiekuńczego o wyrażeniu zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Złożyłem oświadczenie o odrzuceniu spadku po moim ojcu. Spadek przeszedł na moje małoletnie dziecko. Wiem, że coś muszę złożyć w jego imieniu w Polsce. Czy jeśli wyślę oświadczenie o odrzuceniu spadku w jego imieniu do sądu rejonowego, to będzie "po sprawie"? Nie. Sąd spadku (czyli sąd ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy) to sąd, w którym musisz złożyć swoje własne oświadczenie o odrzuceniu spadku. Żeby złożyć oświadczenie w imieniu dziecka, musisz uzyskać zgodę sądu opiekuńczego. To są dwie różne kategorie spraw. Pierwsze sprawy prowadzą zazwyczaj wydziały cywilne w sądach rejonowych. Te drugie – wydziały rodzinne i nieletnich. Mam dwójkę dzieci i dwójkę rodzeństwa. Mój brat mieszka w Polsce. Czy, żeby było prościej i szybciej, nie mogę po prostu odrzucić spadku na rzecz brata? On załatwi formalności w kraju. Nie ma możliwości odrzucenia spadku na rzecz konkretnej osoby (z pominięciem przepisów o zasadach dziedziczenia). Konsul odmawia wykonania czynności, która byłaby sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego. Materiały Przykładowe oświadczenie o odrzuceniu spadku Przykładowe​_oświadczenie​_o​_odrzuceniu​ Przykładowe oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu osoby małoletniej Przykładowe​_oświadczenie​_o​_odrzuceniu​_spadku​_w​_imieniu​_osoby​ Podstawa prawna Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny Ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego Ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny i opiekuńczy Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 roku Prawo konsularne W styczniu tego roku umarła moja babcia ze strony ojca. Babcia miała 5 dzieci, ale mój ojciec umarł w maju zeszłego roku a więc rozumiem, że automatycznie spadek po babci przypada jej 4 dzieci i mnie. Z ojcem ani rodziną ojca (oprócz chrzestnej) nie utrzymywałam kontaktów od jakichś 14 lat (nie licząc pogrzebu ojca i dodania do znajomych na facebooku). O śmierci babci z resztą dowiedziałam się z facebooka. Dzisiaj zadzwoniła do mnie chrzestna aby poinformować mnie, że babcia miała jakieś długi ale tak naprawdę nikt nie wie czy napewno i jakie, ale wszyscy chcą się zrzec spadku na wszelki wypadek. O śmierci babci wiem od stycznia a więc 6 miesięcy na zrzeczenie się spadku minie w lipcu. Jest jednak problem bo jestem w 35 tygodniu ciąży i mieszkam w Irlandii a więc nie mam możliwości jechać do Polski do notariusza. W internecie wyszukałam, że jest możliwość spisania oświadczenia o zrzeczeniu spadku i poświadczenia podpisu przez konsula a później wysłania oświadczenia do sądu w Polsce. Jednak w momencie zrzeczenia spadku, dziedziczenie przejdzie na moje (nienarodzone) dziecko. Wiem, że wtedy musiałabym jechać do Polski złożyc do sądu rodzinnego wniosek o zgodę na to abym mogła zrzec się spadku w imieniu dziecka. Tu może pojawić się kolejny problem ponieważ mogę mieć trudności z zameldowaniem dziecka w Polsce i nadaniem numeru PESEL (dodam jeszcze, że ojciec dziecka nie jest Polakiem). Ponadto doczytałam, że sędzia może pytać ile wynoszą długi po mojej babci a tego nie wiem. Biorąc pod uwagę powyższe fakty i nowelizację ustawy spadkowej zastanawiam się czy najlepszym rozwiązaniem nie byłoby przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza poprzez milczenie. Z tego co mi wiadomo babcia nie posiadała nic wartościowego (mieszkanie wynajmowała). Rownież moja chrzestna (córka babci) powiedziała mi że babcia nic nie miała. Ponieważ nie wiem nic więcej i rodzina babci mówi mi że również nie wie nic więcej to nie jestem w stanie zrobić prywatnego spisu inwentarza. Czy jeśli nie spiszę inwentarza, po upływie 6 miesięcy sąd automatycznie nakarze spis inwentarza komornikowi? Jak dokładnie wygląda cała procedura przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza poprzez milczenie? Czy wymagałoby to odemnie przyjazdu do Polski i w jaki sposób dowiem się czy i ile długów będę musiała spłacić za babcię? Czy istnieje dla mnie jakieś lepsze rozwiązanie? Jesli w tej sytuacji nie robienie niczego jest moim najlepszym rozwiązaniem, jak długo może się to wszystko ciągnąć? Czy fakt że moje ciocie i wujkowie mają niepełnoletnie dzieci za które też będą chcieli się zrzec spadku może przeciągnąć moją sprawę? Jadwiga Szanowna Pani! Spadek po babci, jeżeli nie pozostawiła testamentu, nabywają jej dzieci, a jeżeli któreś z dzieci zmarło przed nią to zstępni tego dziecka (wnuki). Jako, że Pani babcia miała 5 dzieci, a Pani ojciec – jej syn zmarł przed nią, to spadek po babci, z mocy ustawy, nabywają: czworo dzieci i Pani (jak rozumiem Pani ojciec miał jedno dziecko i w chwili śmierci nie pozostawała w związku małżeńskim), każdy po 1/5 spadku. Każda z osób brana pod uwagę jako spadkobierca może odrzucić spadek, w terminie 6 miesięcy od dowiedzenia się o tytule swojego powołania (czyli najczęściej od chwili dowiedzenia się o śmierci spadkodawcy). Osoba, która odrzuciła spadek jest traktowana tak jakby nie dożyła otwarcia spadku. Przekładając to na Pani sytuację – jeżeli odrzuci Pani spadek po babci, to spadkobiercą ustawowym będzie Pani dziecko – zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, dziecko poczęte w chwili śmierci spadkodawcy może być spadkobiercą pod warunkiem, że urodzi się żywe. Oświadczenie o odrzuceniu spadku (przyjęciu spadku) może być złożone przed notariuszem lub przed sądem. Przed sądem może być złożone w formie ustnej lub w formie pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym. Oświadczenie należy złożyć przed dowolnym notariuszem w Polsce lub w Irlandii (co wiąże się z koniecznością uzyskania klauzuli apostille) lub w sądzie rejonowym, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie. Notariusz lub sąd prześle niezwłocznie oświadczenie, wraz z załącznikami, do sądu spadku. Tu pojawia się problem, ponieważ przepisy o składaniu oświadczenia w formie pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym wskazują, że składa się je w sądzie miejsca zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie – nie regulują sądu, w którym składa oświadczenie osoba, która nie ma w Polsce miejsca zamieszkania ani pobytu. Jednak przyjmuje się, że w sytuacji w której osoba składająca oświadczenie o odrzuceniu spadku w formie pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym niemająca miejsca zamieszkania ani miejsca pobytu w Polsce, oświadczenie powinno być przesłane do sądu spadku, czyli do sądu ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Polsce. Urzędowego poświadczenia Pani podpisu pod pisemnym oświadczeniem może dokonać konsul w Irlandii (wiąże się to z koniecznością osobistego stawiennictwa przed konsulem i opłatą konsularną w wysokości 30 euro). W przypadku składania oświadczenia o odrzuceniu spadku w formie pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym należy pamiętać o: 1. oświadczenie stanie się skuteczne nie z chwilą jego sporządzenia czy poświadczenia podpisu przed konsulem lecz w chwili złożenia tego oświadczenia w sądzie, 2. oświadczenie powinno zawierać określone w Kodeksie postępowania cywilnego elementy: a. imię i nazwisko spadkodawcy (babci), b. datę i miejsce śmierci spadkodawcy, c. miejsce ostatniego zamieszkania spadkodawcy, d. tytuł powołania do spadku – ustawa czy testament, e. treść złożonego oświadczenia, f. wymienienie wszelkich wiadomych składającemu oświadczenie osób należących do kręgu spadkobierców ustawowych, g. wymienienie wszelkich wiadomych składającemu oświadczenie wszelkich testamentów, chociażby składający oświadczenie uważał je za nieważne, danych dotyczących treści i miejsca przechowania testamentów; 3. Przy oświadczeniu należy złożyć wypis aktu zgonu spadkodawcy albo prawomocne orzeczenie sądowe o uznaniu za zmarłego lub o stwierdzeniu zgonu, jeżeli dowody te nie zostały już poprzednio złożone. Jeżeli Pani odrzuciłaby spadek to wówczas Pani nowonarodzone dziecko byłoby brane pod uwagę jako spadkobierca ustawowy Pani babci. Od chwili złożenia przez Panią oświadczenia o odrzuceniu spadku po babci lub od chwili narodzin dziecka w przypadku gdyby odrzuciła Pani spadek przed narodzinami dziecka, zacznie biegnąć 6 miesięczny termin do złożenia ewentualnego oświadczenia o odrzuceniu w imieniu dziecka spadku po babci. Aby mogła Pani złożyć takie oświadczenie w imieniu dziecka koniecznym jest uzyskanie zezwolenia sądu opiekuńczego – wynika to z przepisu, który wskazuje, że rodzic posiadający władzę rodzicielską jest zobowiązany uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego w każdej sprawie dotyczącej majątku dziecka przekraczającej zwykły zarząd tym majątkiem (odrzucenie spadku jest niewątpliwie taką czynnością). Sprawa o zezwolenie na odrzucenie w imieniu dziecka spadku po babci toczyłaby się w Polsce, a dokładniej przed Sądem Rejonowym dla miasta stołecznego Warszawy. Ten sąd jest bowiem właściwy w sytuacji, w której dziecko nie ma miejsca zamieszkania i pobytu w Polsce. Sądem właściwym będzie sąd polski ze względu na to, że Pani dziecko będzie miało z mocy prawa obywatelstwo polskie (obywatelstwo polskie nabywa się poprzez urodzenie z rodzica posiadającego obywatelstwo polskie). Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego, do jurysdykcji krajowej należą sprawy z zakresu stosunków między rodzicami a dziećmi, jeżeli wnioskodawca i dziecko, którego sprawa dotyczy, są obywatelami polskimi (a tak będzie w Pani przypadku). W przypadku wszczęcia postępowania sąd zapewne wezwałby Panią do stawiennictwa na rozprawie, jednak ma Pani środki prawne aby sprawa toczyła się bez konieczności przyjazdu do Polski. Przepisy prawa pozwalają bowiem na to, aby sąd dokonał wysłuchania strony z pomocą polskiego konsula. Wyjaśnienia w sprawie mogłaby Pani zatem złożyć w Irlandii przed polskim konsulem. Aby tak się stało, w przypadku złożenia wniosku o zezwolenie na złożenie w imieniu dziecka oświadczenia o odrzuceniu spadku powinna Pani wnioskować o przesłuchanie Pani za pośrednictwem polskiego konsula. Oczywiście aby do tego doszło powinna Pani uzasadnić taki wniosek – w tym względzie może się Pani powoływać na koszty podróży do Polski czy konieczność zapewnienia osobistej opieki nad dzieckiem wykluczającą stawienie się przed polskim sądem. Aby sąd zezwolił na odrzucenie spadku w imieniu dziecka należy to uzasadnić. Należy wykazać, że taka czynność nie będzie sprzeczna z dobrem dziecka. Należy zatem wykazać, że odrzucenie spadku nie będzie związane z pozbawieniem dziecka majątku jaki mogłoby odziedziczyć. Tak z pewnością będzie jeżeli w skład spadku nie wchodzą żadne przedmioty majątkowe (babcia nie miała żadnego majątku), a w skład spadku wchodzą długi. Najlepiej byłoby aby istnienie długów wykazać dokumentami np. wezwaniami o zapłatę zaległości kierowanymi przez wierzycieli do babci, orzeczeniami sądów, pismami w toku postępowania egzekucyjnego, itp. Jeżeli posiada Pani kontakt z chrzestną w Polsce to można ją poprosić aby, o ile ma możliwość, sprawdziła dokumenty jakie pozostawiła babcia. W ten sposób można ustalić czy babcia miała długi. Wierzyciele, o ile istnieją, zapewne upominają się o spłatę długów – przesyłają wezwania do zapłaty, telefonują czy próbują osobistego kontaktu. Firmy windykacyjne często, po dowiedzeniu się o śmierci dłużnika, ustalają (nie zawsze legalnie) czy dłużnik miał dzieci a następnie do nich kierują swoje żądania. Nie można pominąć tego, że wierzyciel jest uprawniony do złożenia w sądzie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym dłużniku. Brak nr PESEL dziecka i fakt, iż dziecko nie jest zameldowane w Polsce i nie ma tu miejsca zamieszkania i pobytu nie stoi na przeszkodzie przeprowadzeniu postępowania o wydanie zezwolenia na odrzucenie w jego imieniu spadku. Po pierwsze to Pani jest wnioskodawcą i to swój PESEL musi Pani wskazać we wniosku, a ponadto jak wskazałem powyżej przepisy wskazują, że sądem opiekuńczym właściwym w przypadku kiedy dziecko nie ma miejsca zamieszkania w Polsce ani nie ma tu miejsca pobytu jest sąd rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy. Niezłożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku lub przyjęciu go wprost spowoduje, że po upływie terminu 6 miesięcy od chwili dowiedzenia się o tytule powołania do spadku, przyjmuje się, że spadkobierca nabył spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Nie ma jakiejś specjalnej procedury przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza na skutek niezłożenia oświadczenia o przyjęciu czy odrzuceniu spadku. Sam fakt przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie powoduje konieczności stawienia się w Polsce. Kodeks postępowania cywilnego wskazuje, że spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, zapisobierca windykacyjny lub wykonawca testamentu mogą złożyć w sądzie albo przed notariuszem wykaz inwentarza. Wykaz inwentarza składany przed notariuszem zostaje objęty protokołem. Przepis wskazuje, że ww. osoby „mogą” złożyć wykaz inwentarza. Oznacza to, że nie są do tego zobowiązane, a stanowi to ich uprawnienie. W przypadku niesporządzenia wykazu inwentarza sąd nie nakaże automatycznie sporządzenia komornikowi spisu inwentarza. Z dniem 18 października 2015 r. uchylono przepis art. 644 KPC, który wskazywał, że spis inwentarza sporządzany jest z urzędu, gdy złożono oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W obecnym stanie prawnym spis inwentarza jest sporządzany (co do zasady) na wniosek osób uprawnionych, zgodnie z art. 637 § 1, tj. na wniosek tego kto uprawdopodobni, że jest spadkobiercą, uprawnionym do zachowku lub zapisobiercą, albo jest wykonawcą testamentu lub wierzycielem mającym pisemny dowód należności przeciwko spadkodawcy. Sąd z urzędu zarządza sporządzenie spisu inwentarza wyłącznie w przypadku spadku nieobjętego (a taki nie występuje w Pani sytuacji). Podkreślę, że sporządzenie wykazu inwentarza nie jest przeszkodą do sporządzenia spisu inwentarza na wniosek podmiotu uprawnionego (o sporządzenie spisu inwentarza może wystąpić ta sama osoba, która złożyła wykaz inwentarza). Sporządzenie wykazu inwentarza lub spisu inwentarza ma znaczenie dla spłaty długów spadkowych. Przepisy wskazują, że spadkobierca, który złożył wykaz inwentarza spłaca długi spadkowe zgodnie ze złożonym wykazem. Nie może jednak zasłaniać się brakiem znajomości wykazu inwentarza złożonego przez innego spadkobiercę, zapisobiercę windykacyjnego lub wykonawcę testamentu. Od chwili sporządzenia spisu inwentarza spadkobierca spłaca długi spadkowe zgodnie ze sporządzonym spisem. Jeżeli nie został sporządzony wykaz inwentarza ani spis inwentarza spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza powinien spłacić te długi, o których ma wiedzę (oczywiście jego odpowiedzialność jest do wysokości stanu czynnego spadku). Jeżeli spłaci on niektóre długi spadkowe, a nie wiedział i przy dołożeniu należytej staranności nie mógł się dowiedzieć o istnieniu innych długów spadkowych, ponosi odpowiedzialność za niespłacone długi spadkowe tylko do wysokości różnicy między wartością stanu czynnego spadku a wartością świadczeń spełnionych na zaspokojenie długów spadkowych, które spłacił. Moim zdaniem, ze względu na to, że zamieszkuje Pani poza Polską i nie ma zbyt dużych możliwości przyjazdu do kraju w celu ustalenia czy babcia miała jakiś majątek, który wszedł do spadku po niej oraz długi (również wchodzące w skład spadku) najlepiej próbować ustalić wysokość długów i skład spadku „za pośrednictwem” pozostałych spadkobierców. Oni też są zainteresowani ustaleniem składu spadku i wysokości długów spadkowych. W tej kwestii ważne będą dokumenty – jeżeli pozostali spadkobiercy będą chcieli odrzucić spadek w imieniu swoich małoletnich dzieci, to podobnie jak Pani, będą musieli wykazać, że nie jest to sprzeczne z dobrem dziecka. Opieranie się na informacjach od pozostałych spadkobierców niesie za sobą pewne ryzyko wprowadzenia w błąd – wyobrażam sobie taką sytuację, że spadkobierca opierając się na ustnych informacjach od pozostałych spadkobierców odrzuca spadek, a następnie dowiaduje się, że w spadku nie było długów i żadnego majątku jak wskazywali pozostali spadkobiercy lecz znaczny majątek. Kwestia zaufania do osób, które udzielają informacji odnośnie składu spadku jest zatem istotna. Istotnym jest aby swoje twierdzenia odnośnie np. długów spadkowych w jakiś sposób udokumentowali. Kwestie związane z ewentualnym odrzuceniem spadku przez Pani kuzynostwo i ich zstępnych nie ma dla Pani znaczenia. Pani w zakresie odrzucenia (przyjęcia spadku) ma „swoje” terminy i swoje uprawnienia. Każdy ze spadkobierców ma termin na złożenie oświadczenia, którego bieg rozpoczyna się od chwili w której dowiedział się o tytule swojego powołania (czyli najczęściej od chwili dowiedzenia się o śmierci spadkodawcy). Ta chwila dowiedzenia się o tytule powołania do spadku może być dla każdego ze spadkobierców różna. Stan prawny na dzień r. - Sytuacja prawna małoletniego, którego rodzice muszą uzyskać zgodę na odrzucenie spadku, jest niepewna. Z przepisów nie wynika zawieszenie terminu do złożenia oświadczenia przez czas trwania postępowania o zezwolenie na czynność przekraczającą zwykły zarząd majątkiem dziecka – zwraca uwagę sędzia Michał Pałka z Sądu Rejonowego dla Warszawa w zgłoszeniu w ramach naszej akcji Poprawmy Prawo. Tłumaczy, że sprawy nie załatwia orzecznictwo SN korzystne dla małoletniego i jego rodziców (sygn. III CZP 102/17), bo gwarantuje jedynie, że termin na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku nie może upłynąć przed prawomocnym zakończeniem postępowania w sądzie rodzinnym. Nie wiadomo jednak dokładnie, kiedy upłynie po uzyskaniu takiego rozstrzygnięcia. Dziedziczenie - problem powszechny i... słabo rozpoznany>> Odziedziczenie spadku to czasem większy kłopot niż korzyść – bywa że spadkiem są same długi, dlatego lepiej go szybko odrzucić niż narazić się na ich spłacanie z własnego majątku. Na złożenie stosownego oświadczenia spadkobierca ma sześć miesięcy od momentu, gdy dowiedział się o tytule swojego powołania. Sprawę komplikuje fakt, gdy spadkobiercą jest małoletni – wtedy oświadczenie składają rodzice, ale kodeks rodzinny i opiekuńczy wymaga na to zgody sądu. - W kontynentalnej tradycji prawnej zasadą jest dziedziczenie długów przez małoletnich w ramach sukcesji uniwersalnej – mówi dr Radosław Wiśniewski, adwokat z Wardyński i Wspólnicy - W systemach common law na spadkobierców zmarłego w ogóle nie przechodzą jego długi. Z tego punktu widzenia polskie przepisy prawa spadkowego przewidujące dziedziczenie długów przez małoletnich mogłyby wydawać się nadzwyczaj surowe. W tym duchu można by postulować chociażby przejmowanie długów spadkodawcy z momentem osiągniecia pełnoletności przez spadkobiercę – tłumaczy. Zauważa jednak, że trzeba przy tym ważyć również interes wierzycieli – którym albo w ogóle uniemożliwia się odzyskanie pieniędzy, albo mocno wydłuża cały proces. Z dobrodziejstwem inwentarza, nie znaczy bez problemów Prawo spadkowe pod tym względem stało się korzystniejsze dla spadkobiercy 18 października 2015 r., kiedy za sprawą noweli Kodeksu cywilnego zasadą stało się dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza. Wcześniej brak oświadczenia skutkował przyjęciem spadku wprost, a zatem ze wszystkimi długami, nie zaś długami do wysokości aktywów wchodzących w skład masy spadkowej. - Uważam, że to wyważone rozwiązanie uwzględniające interesy zarówno małoletnich dziedziców, jak i wierzycieli zmarłego. Przy czym samo odziedziczenie spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie oznacza jeszcze likwidacji wszystkich problemów związanych ze spadkiem i wchodzącymi w jego skład długami. Punktem wyjścia dla skutecznej ochrony spadkobiercy jest sprawne i rzetelne przeprowadzenie spisu inwentarza spadku z podaniem wartości jego aktywów stanowiącej górną granicę odpowiedzialności za długi – tłumaczy dr Wiśniewski Dodaje jednak, że ograniczenie odpowiedzialności ma jedynie charakter kwotowy, można dochodzić wierzytelności o wartości odziedziczonego spadku, ale egzekucja może się odbywać z całego majątku spadkobiercy, a nie tylko z odziedziczonych składników majątkowych. Nie wiadomo, kiedy złożyć oświadczenie A zatem mimo tej zmiany wciąż ważne jest, by rodzice nie przeoczyli terminu na złożenie odpowiedniego oświadczenia. Tymczasem nie jest to wcale takie proste. - W toku postępowania przed sądem rodzinnym analizuje się to, czy zmarły pozostawił majątek, czy spadek jest zadłużony – mówi dr Aleksandra Partyk, adiunkt na Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. - Rodzice, którzy uważają, że dziecko powinno spadek odrzucić, powinni udowodnić, że dla jego dobra jest podjęcie takiej decyzji, np. z tego powodu, że w skład spadku wchodzą znaczne długi, przewyższające aktywa – podkreśla. A na tym sprawa się nie kończy. Tymczasem często rodzice błędnie zakładają, że już zainicjowanie postępowania o uzyskanie zgody sądu sprawia, że dziecko spadek odrzuca. - Tak jednak nie jest, pierwszym krokiem jest wszczęcie postępowania przed sądem rodzinnym, drugim zaś, po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu zezwalającego na odrzucenie spadku, złożenie oświadczenia przed sądem cywilnym lub notariuszem – tłumaczy dr Partyk. Jej zdaniem powinna istnieć wyraźna regulacja określająca termin na złożenie oświadczenia dziecka liczony od uprawomocnienia się postanowienia sądu. - Mógłby również istnieć ustawowy termin na zainicjowanie postępowania przed sądem rodzinnym. Oba te terminy mogłyby łącznie wynosić pół roku - dodaje. Niezwłoczność i staranność czasem dyskusyjne Prawnicy zgadzają się, że przepisy dotyczące sześciomiesięcznego terminu na złożenie oświadczenia w tego typu przypadkach są mało precyzyjne – to z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że jeżeli sprawę przed sądem rodzinnym wszczęto przed upływem terminu na odrzucenie spadku, to termin ten nie może upłynąć przed zakończeniem postępowania w sprawie zgody na podjęcie takiej decyzji. W takim wypadku oświadczenie o odrzuceniu spadku powinno być złożone niezwłocznie, z uwzględnieniem ogółu okoliczności sprawy i należytej staranności zobowiązanego. Co – jak podkreśla dr Radosław Wiśniewski – pozwala na indywidualną ocenę każdej z takich sytuacji, bo okoliczności takich przypadków mogą różnie wpływać na ocenę bezzwłoczności złożenia oświadczenia. - Przykładowo, jeżeli do uprawomocnienia się postanowienia sądu rodzinnego dochodziłoby w okresie bezpośrednio poprzedzającym święta Bożego Narodzenia, to złożenie stosownego oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego w pierwszej połowie stycznia wciąż należałoby uznawać za niezwłoczne, co mogłoby być ocenione inaczej gdyby analogiczny czas upłynął w innym okresie roku, w którym nie ma tak dużo następujących po sobie dni ustawowo wolnych od pracy – tłumaczy prawnik. - Co więcej, do oświadczenia o odrzuceniu spadku dysponować należy również odpisem aktu zgonu spadkodawcy. W aktualnej sytuacji epidemicznej występują istotne ograniczenia w funkcjonowaniu sądów i urzędów i w efekcie uzyskanie takiego dokumentu, a także prawomocnego odpisu zezwolenia sądu, może być utrudnione i trwać dłużej niż w czasach przedpandemicznych – podkreśla dr Wiśniewski. Zauważa, że w sytuacji, gdy zezwolenie sądu uprawomocniło się po upływie sześciomiesięcznego terminu, ustawowi opiekunowie małoletniego powinni potraktować odrzucenie spadku jako kwestię priorytetową i podejmować wszystkie potrzebne działania jak najszybciej. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.